Suitehotel Pincoff’s Stieltjesstraat 34-35, Kop van Zuid

Suitehotel Pincoffs is niet zomaar een hotel, het is gevestigd in een monumentaal pand dat in 1879 werd opgeleverd en nu weer in oude luister is hersteld. Vroeger was in het gebouw een administratiekantoor – in de volksmond douanekantoor – gevestigd, tegenwoordig is het een luxe hotel. Beide bestemmingen zijn veelzeggend voor het gebruik van het omliggende gebied, toen en nu.

Het pand is in eclectische stijl ontworpen door architect J.S.C. van der Wall. Het heeft drie bouwlagen en ligt markant op de hoek van de Koningshaven en de Binnenhaven/Entrepothaven en heeft representatieve gevels aan beide kaden.

Het douanekantoor was onderdeel van het handelsterrein van de Rotterdamsche Handelsvereeniging (RHV). Voor een groot deel was het de verdienste van de illustere RHV-directeur Lodewijk Pincoffs dat er in de jaren zeventig van de negentiende eeuw op Feijenoord havens werden gegraven met alle voorzieningen die nodig waren voor de handel, zoals een douanekantoor. Nadat de eerste havens op zuid op particulier initiatief werden gegraven, volgde de gemeente met nieuwe havenuitbreidingen. Zo kon Rotterdam zich ontwikkelen tot wereldhaven.

Het douanekantoor was een prima uitvalsbasis voor douaniers. De Algemene Wet inzake de douane en accijnzen bepaalde namelijk dat de staat niet alleen aan de landsgrenzen, maar ook in zeehavens invoerrechten, accijnzen en omzetbelasting mocht vragen voor goederen die werden ingevoerd voor binnenlands gebruik. Daarom moesten schippers na binnenkomst in de haven direct naar het douanekantoor om aan te geven wat voor goederen zich aan boord bevonden en wat de eindbestemming van deze producten was. Het handelsterrein draaide goed.

Rond 1980 viel de stad meer dan ooit in twee delen uiteen: noord en zuid. Het voormalige RHV-terrein lag er stil en verlaten bij, nadat veel bedrijven naar diepere en grotere havens richting zee waren getrokken.

Vanaf 1991 kreeg de Kop van Zuid onder enthousiaste leiding van stedenbouwkundige Riek Bakker langzamerhand vorm. Het voormalig Douanekantoor en de Entrepothaven bevonden zich echter net buiten de kern van deze gebiedstransformatie. Vanaf 2004 / 2005 raakte Stadsherstel in gesprek met de gemeente over het Douanekantoor. Het rijksmonument stond al jaren leeg en en het achterstallig onderhoud was aan zowel de buiten- als de binnenzijde enorm. De toenmalige eigenaar, het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam, gebruikte het pand slechts als opslag voor maquettes en drukwerk. De gemeente had de wens het monument te herbestemmen tot een hotel, maar geen enkele marktpartij durfde een dergelijke opgave aan.

Stadsherstel is uitdaging aangegaan en bedacht in samenwerking met Wessel de Jonge Architecten een plan voor een hotel met 17 ruime kamers. De financiering is mede rondgekomen door subsidies van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en de Europese Unie. Een laagrentende financiering van het Nationaal Restauratiefonds heeft eveneens enorm bijgedragen. Om de juiste exploitant te vinden voor zo’n bijzonder hotel (ruim van opzet maar geen toplocatie) zijn vijf partijen gevraagd een plan in te dienen. Het plan van Karen Hamerlynck en Edwin van der Meijde, eerder journalisten bij het Algemeen Dagblad, stak met kop en schouders boven de andere plannen uit en werd verkozen. Het hotel zou Suitehotel Pincoffs gaan heten, vanwege de cruciale rol die Lodewijk Pincoffs speelde bij de uitbreiding van Rotterdam naar de zuidelijke Maasoever.

Na een intensief ontwerp- en uitvoeringsproces is Suitehotel Pincoffs in april 2008 officieel geopend. In het hotel bevinden zich 17 luxe suites, een vergaderzaal, een hotelbar en een living. In de living bevindt zich nog altijd de grote stalen kluis van het Douanekantoor. De geschiedenis van het Douanekantoor en die van Lodewijk Pincoffs komt op tal van manieren terug in het hotel. Het hotel is nog altijd een van de best gewaardeerde hotels in Rotterdam.